Achalazja jest  niestety schorzeniem coraz częściej spotykanym u szczeniąt wilczarzy dlatego warto przybliżyć ten temat miłośnikom rasy.

Co to jest achalazja

Achalazja oznacza zaburzenie rozluźniania i odnosi się do zaburzenia pracy dolnego zwieracza przełyku .

W efekcie utrudniony lub niemożliwy jest proces przemieszczania się treści pokarmowej z przełyku do żołądka.

Przyczyny

Przyczyny schorzenia są nieznane.

W achalazji  podstawowym problemem są zaburzenia unerwienia przełyku  co upośledza czynność mięśni przełyku. W miarę postępu choroby rozwija się stan zapalny, nerwy ulegają degeneracji  a następnie postępuje uszkodzenie mięśniówki przełyku. Przełyk wiotczeje i staje się balonowato poszerzony.

Oprócz zaburzeń wzrostu i rozwoju związanych z upośledzeniem przyswajania pokarmu, częstym powikłaniem bywa zachłystowe zapalenie płuc.

Achalazja przełyku w wieku dojrzałym może być późno ujawnioną wrodzoną achalazją, może też być spowodowana przez ciała obce, narośla, zwężenia, zaburzenia neurologiczne, choroby na podłożu autoimmunologicznym lub zatrucia ciężkimi metalami.

Objawy

Pierwsze objawy choroby pojawiają się zazwyczaj w okresie odstawiania szczeniaka od mleka  matki i wprowadzania stałego pożywienia.

Najbardziej typowym objawem jest zwracanie  niestrawionego pokarmu bezpośrednio po posiłku lub w kilka godzin później.

W przeciwieństwie do zwracania niestrawionego pożywienia, wymioty są czynnością aktywną , z udziałem tłoczni brzusznej i nie stanowią typowego objawu  achalazji.

U szczeniąt z wrodzoną achalazją przełyku pierwsze objawy można dostrzec w krótkim czasie po rozpoczęciu karmienia pokarmem stałym. Początkowo szczenięta jedzą z apetytem, ale po kilku kęsach odwracają się od miski. Często zwracają małe ilości pożywienia, które potem jedzą ponownie.

Zazwyczaj chory szczeniak ma dobry apetyt ale jest chudy z powodu niedożywienia. Istnieje spore ryzyko rozwinięcia się aspiracyjnego zapalenia płuc.

Po jakimś czasie górna część przełyku zaczyna się rozszerzać, przybierając formę balonu. Można  to stwierdzić podnosząc szczenię za tylne łapy – wtedy  jego przełyk wybrzusza się na szyi.

Na co należy zwracać uwagę:

- właśnie odstawiony od piersi suki szczeniak, który  ma problem z połykaniem pożywienia

- szczeniak, który jest chudy mimo świetnego apetytu

Czasem szczeniaki zwracają pokarm  lub płyny przez pyszczek lub nos. Może występować kaszel lub dziwne odgłosy z gardła. Chore szczenięta są zazwyczaj mniejsze i mniej rozwinięte niż zdrowe.

Diagnoza

Wstępne podejrzenie achalazji może nasuwać uważna obserwacja szczeniaka w porównaniu do reszty rodzeństwa-chudość , brak przyrostu masy ciała mimo wilczego często apetytu, zwracanie pożywienia.

Aby potwierdzić rozpoznanie choroby wykonuje się:

- RTG klatki piersiowej

- RTG z podaniem papki barytowej i fluoroskopię

- ogólne badanie krwi zazwyczaj jest bez zmian, chyba że wystąpi aspiracyjne zapalenie płuc

Leczenie

Leczenie chirurgiczne u szczeniąt daje dobre rezultaty -wycina się uszkodzoną mięśniówkę przełyku.

Opieka domowa

Przy wrodzonej achalazji przełyku kuracja ukierunkowana jest na dostarczanie psu jak najwartościowszego pożywienia. Częste i małe objętościowo posiłki  podawane są w formie rozdrobnionej papki lub kleiku.

Korzystne jest karmienie z góry, wykorzystując siłę grawitacji, gdzie kończyny górne psa są ustawione  wyżej niż dolne.

Często pomocne bywa pozostawienie psa w takiej pozycji przez 20 minut po posiłku.

Żeby wykorzystać siły grawitacyjne przy przesuwaniu się pokarmu do żołądka, należy podawać psu posiłki i płyny z podwyższenia( pojenie z kranu).

Niektóre zwierzęta przyswajają najlepiej półpłynne kleiki, inne - pożywienie w stanie stałym. Jest to sprawa indywidualna i każdy właściciel sam musi to wypróbować.

Czasem konieczne bywa karmienie przez sondę.

U szczeniąt, które przeżyły pierwsze pięć tygodni, następuje często samoistna poprawa. Gorzej jest z psami dorosłymi, które nabawią się achalazji przełyku.

Opieka nad chorym szczeniakiem wymaga od właścicieli  poświęcenia czasu i dołożenia  starań aby pies mógł prowadzić jak najbardziej zbliżony do  normalnego tryb życia.

Poważnym niebezpieczeństwem u psów z przełykiem olbrzymim jest zachłystowe  zapalenie płuc.

Gdy część pożywienia zostanie zaaspirowana do dróg oddechowych, może wystąpić ciężkie zapalenie płuc prowadzące w szybkim tempie do niedotlenienia i śmierci.

Zagrożenie życia może pojawić się w różnych momentach, nawet wtedy gdy pies od wielu tygodni nie ma epizodów  zwracania  pokarmu i zachłyśnięć.

Wrodzony i nabyty przełyk olbrzymi

Wrodzony przełyk olbrzymi zazwyczaj bywa spowodowany dziedzicznymi zaburzeniami unerwienia przełyku.

Trzeba wykluczyć inne schorzenia, które mogą prowadzić do zaburzeń motoryki przełyku takie jak np.  PRAA czyli Przetrwały Prawy Łuk Aorty, który uciska na przełyk z zewnątrz.

Choroba manifestuje się nagłym początkiem zazwyczaj w wieku 3 tygodni, kiedy szczeniak przechodzi  stopniowo na pokarm stały.

Nabyty przełyk olbrzymi wiąże się z poniższymi schorzeniami:

- miastenia

- niedoczynność tarczycy

- niedoczynność kory nadnerczy

- zatrucie ołowiem

- choroby nerwowo-mięśniowe( wirus nosówki, uszkodzenia nerwu błędnego)

- infekcje np. Spirocerca Lupi ( pasożyt przełyku i żołądka występujący m.in. w południowych stanach USA)

- ciała obce

- nowotwory( często na podłożu infekcji Spirocerca Lupi)

 

Wskazówki hodowlane

Przełyk olbrzymi jest jedną z wielu chorób wrodzonych przewodu pokarmowego.

W niektórych rasach poznany i zbadany jest już  model dziedziczenia.

U wilczarzy nie znamy sposobu dziedziczenia achalazji prowadzącej do poszerzenia przełyku( megaoesophagus).

Hodowcy mają wybór działań   w celu wyeliminowania nosicieli achalazji z ich linii hodowlanych:

- nie powtarzać tego samego skojarzenia

- rozważyć wykluczenie psa-ojca  lub suki -matki z hodowli;lub obojga rodziców

- przebadać rodzeństwo chorego szczeniaka i rozważyć nie wykorzystanie w hodowli rodzeństwa chorego szczeniaka(potencjalni  nosiciele)

- nie wykorzystywać w hodowli  psów blisko spokrewnionych z chorymi szczeniakami