Do lat 70-tych XX wieku epilepsja u wilczarzy była skrywanym tematem.
W ciągu ostatnich 15 lat hodowcy i właściciele odnotowują wzrastającą ilość przypadków epilepsji u wilczarzy. Analizowano dane i rodowody chorych wilczarzy i stwierdza się u 18% epilepsję idiopatyczną.
Choroba jest przekazywana dziedzicznie, stąd uważna selekcja hodowlana i uczciwa informacja o chorobie wśród hodowców ma ogromne znaczenie.
O epilepsji
Epilepsja charakteryzuje się występowaniem drgawek.
Epilepsja może być idiopatyczna, pierwotna ( bez uchwytnej przyczyny) oraz objawowa, w której dostępnymi metodami diagnostycznymi można ustalić przyczynę napadów.
Objawowa, wtórna epilepsja jest spowodowana chorobami wewnątrzczaszkowymi lub zewnątrz-czaszkowymi.
Wewnątrzczaszkowe przyczyny to na przykład: wady wrodzone, stany zapalne, nowotwory, zaburzenia pourazowe, zaburzenia naczyniowe.
Zewnątrzczaszkowe choroby powodujące napady epileptyczne to między innymi: choroby narządów wewnętrznych, zatrucia, reakcje poszczepienne.
Bardzo ważne by określić przyczynę epilepsji( pierwotna czy wtórna ) ponieważ w przypadku wtórnej, objawowej epilepsji możemy leczyć nie tylko objawowo same napady drgawkowe ale i przyczynowo-eliminując źródło powstawania drgawek.
O epilepsji u wilczarzy
Idiopatyczna epilepsja jest najczęstszą postacią spotykaną u wilczarzy.
W przypadku epilepsji idiopatycznej nie możemy dostępnymi badaniami dodatkowymi ustalić przyczyny napadów
Mechanizm powstawania napadów nie jest poznany, występuje dziedzicznie przekazywany defekt układu nerwowego.
Pierwszy napad epileptyczny występuje zazwyczaj przed 3 rokiem życia ,częściej chorują psy niż suki. Długość życia wilczarza z epilepsją idiopatyczną jest o 2 lata krótsza w porównaniu z długością życia dla rasy.
Na obecnym etapie badań nad epilepsją u wilczarzy sugeruje się autosomalny model dziedziczenia choroby z niekompletną penetracją z predylekcją do samców.
( na podstawie doniesień Margret L.Casal).
Rozpoznanie epilepsji idiopatycznej możemy postawić, gdy:
- występują napady uogólnione
- pierwszy napad pojawia się pomiędzy 1-5 rokiem życia
- brak odchyleń w badaniach dodatkowych i w badaniu przedmiotowym i neurologicznym ( brak objawów ogniskowego uszkodzenia OUN)
Sugerowane badania dodatkowe
- Pierwszego rzutu
Badanie biochemiczne krwi ( także poziom amoniaku)
Analiza moczu
Analiza kału
testy w kierunku Boreliozy I Ehrlichiozy
EKG
- Drugiego rzutu
TSH – ( badanie funkcji tarczycy) jesli EKG nie jest prawidłowe ECHO serca ( kardiomiopatia) RTG płuc Poziom kwasów żółciowych ( PSS)
- Trzeciego rzutu
CT ( tomografia) MRI Mielogram
Rodzaje napadów
Występują napady uogólnione lub ogniskowe.
W przypadku idiopatycznej epilepsji u wilczarzy częściej obserwujemy napady ogólne.
Najważniejsze kwestie
W przypadku wystąpienia napadów drgawkowych u wilczarza konieczna jest konsultacja weterynaryjna i pełna diagnostyka
Leczenie
Leczenie epilepsji idiopatycznej zazwyczaj rozpoczynamy po drugim napadzie.
Właściciel psa musi zrozumieć cele i możliwości leczenia i znać możliwe objawy uboczne.
Objawy uboczne zależne są od indywidualnej reakcji organizmu psa, od rodzaju podawanych leków i ich skojarzeń.
U wilczarzy często występują takie objawy uboczne jak: wzmożona senność i sedacja, sztywnienie tylnych kończyn, ataksja( niezborność ruchowa), wzmożony apetyt i pragnienie. Długotrwałe leczenie może powodować uszkodzenie wątroby, nerek, zaburzenia odporności, uszkodzenie szpiku.
Nie zawsze możliwe jest leczenie eliminujące napady w ogóle. Najczęściej udaje się tylko zmniejszyć ich częstość lub nasilenie.
Obecnie uważa się za lek pierwszego wyboru Phenobarbital ( Luminal).
W razie złej kontroli napadów przy leczeniu Luminalem , podaje się jako drugi lek Bromek Potasu.
Podczas podawania Luminalu należy kontrolować stężenie leku we krwi - w drugim tygodniu leczenia i w ciągu dwóch tygodni od zmiany dawki. Możemy w ten sposób ocenić czy lek osiąga stężenie terapeutyczne (20 to 45 micrograms/ml), oraz czy nie występuje stężenie za wysokie- toksyczne. W trakcie leczenia Luminalem należy kontrolować stan wątroby ( hepatotoksyczność) - badając raz na pół roku profil wątrobowy.
W razie słabej kontroli napadów przy podawaniu Luminalu, dodanie Bromku Potasu poprawia kontrolę napadów u 80% psów, a u 20% udaje się wyeliminować napady zupełnie (dotyczy to ogólnej populacji psów a nie rasy wilczarz).
Bromek potasu ma okres półtrwania do 21 dni, dlatego stężenie we krwi bada się po 1 i po 4 miesiącach od rozpoczęcia terapii.
Jeśli kontrola napadów poprawia się, można stopniowo zmniejszać dawkę Luminalu do najniższej dawki, dającej dobre rezultaty.
Jeśli powyższe schematy leczenia nie są skuteczne- trzeba próbować innych zestawień leków przeciwdrgawkowych dobieranych indywidualnie. Ponieważ metabolizm leków przeciwdrgawkowych wykorzystywanych w medycynie ludzkiej jest u psów inny- szybszy, trzeba podawać je co najmniej trzy razy na dobę.
Prognozy u wilczarzy
Inaczej niż w wielu innych rasach, epilepsja u wilczarzy jest chorobą prowadzącą w niedługim czasie do zgonu. Mimo próbowania różnych metod leczenia, udaje się czasem zapewnić wilczarzowi z epilepsją dwa lata życia.
Wnioski
Skuteczność leczenia epilepsji idiopatycznej zależy od indywidualnej reakcji na leki u psa, nasilenia objawów ubocznych, prawidłowej podaży leków w regularnych odstępach czasowych, ciągłego dostosowywania dawek leków w zależności od kontroli napadów i objawów ubocznych .
Wilczarze słabo reagują na leczenie przeciwepileptyczne, i występują częste i znaczne objawy uboczne przy niskiej skuteczności leczenia. Postępy leczenia epilepsji idiopatycznej u wilczarzy są niezadowalające.
Hodowla
Pam Paloma ( Erinwood Wolfhounds) w artykule1 oraz w artykule2 na temat epilepsji u wilczarzy podkreśla wagę przemyślanej selekcji hodowlanej i używania w hodowli tylko zdrowych psów, chore wilczarze powinny być usunięte z programu hodowlanego, znani przodkowie wilczarzy z epilepsją ( sami będąc zdrowi) powinni być usunięci z programu hodowlanego, rodzeństwo i potomstwo chorych wilczarzy powinno być ostrożnie używane w hodowli -jeśli ktoś czuje się na siłach podjąć ryzyko i zatrzymać dla siebie jednego szczeniaka a resztę sprzedać na warunkach niehodowlanych.
Poważnym błędem i zagrożeniem jest wprowadzanie zdrowego nosiciela poprzez out-crossing do innych linii – co poszerza znacznie zasięg przekazywania choroby.
Niestety epilepsja u wilczarzy wciąż jest dla wielu tematem tabu.
Brak uczciwej informacji o chorych psach i krótkowzroczna polityka hodowlana powodują, że kolejne wilczarze i ich właściciele muszą walczyć z tą straszliwą u wilczarzy chorobą.
Pamięci Aristo.(Tribut to the memory of Aristo.)
Przydatny linki